بوی بد دهان
بوی بد دهان یکی از مشکلات آزاردهنده است که میتواند بر تعاملات و روابط اجتماعی افراد تاثیرگذار باشد. زمانی که فرد از بیماریِ بوی بد دهان رنج میبرد، نمی تواند به بخوبی با دیگران ارتباط برقرار کند و در نتیجه به منزوی شدن و تبعات سوء دیگری میانجامد. به همین جهت، پیدا کردن دلیل و علت اصلی بوی بد دهان و سپس درمان این مشکل اهمیت پیدا میکند. در زیر به برخی از مهمترین علتهای شایع در بیماری بوی بد دهان میپردازیم:
بیماریهای دندان و لثه
زمانی که دندان پوسیده باشد فضای مناسبی برای رشد میکروبها و عفونتها ایجاد میشود. جرم و پلاکی که اطراف دندان است، بوی بسیار بدی را تولید میکند. پوسیدگیهای دندان نیز به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان رخ میدهد. لثههایی که دچار عفونت شده باشند، زمان مسواک زدن خونریزی کرده و دچار التهاب میشوند. در این شرایط باید به یک دندانپزشک زیبایی و ترمیمی مراجعه نمود.
بیماریهای مربوط به کبد و معده
وجود سینوسهای عفونی و بیماریهای معده، عامل دیگری برای ایجاد بوی بد دهان میباشد که در این مواقع، درمان از حیطه دندانپزشکی زیبایی و ترمیمی خارج است و باید به متخصص دستگاه گوارش مراجعه نمود.
عادات بد غذایی
مصرف بعضی از غذاها، موجب بوی بدی دهان میشود. مصرف دخانیات نیز عامل دیگری در ایجاد بوی بد دهان میباشد. در این موارد باید پیشگیری نمود و از مصرف مواردی که موجب ایجاد بوی بد دهان میشوند، پرهیز نمود. از جمله مواد غذایی که عامل بوی بد دهان است، میتوان به سیر و پیاز اشاره نمود.
کاهش قند خون
زمانی که معده خالی باشد، قند خون کاهش مییابد و در این صورت خون یک ماده ترشح میکند که موجب بوی بد دهان میشود. در هنگام صبح بوی بد دهان شایع تر است. علت این امر بسته بودن دهان و مقدار کم بزاق میباشد که محیط مناسبی برای رشد باکتریها ایجاد میشود. این مشکل با مسواک زدن و صبحانه خوردن قابل رفع شدن میباشد.
عفونت لوزهها
زمانی که بوی بد از حلق، لوزهها و سینوسهای فکی خارج میشود، ممکن است علت در عفونتهای حلق، لوزه و آبسههای ریه باشد. در این صورت باید به متخص گوش، حلق و بینی مراجعه نمود.
دیابت و بیماری کلیوی
افرادی که به دیابت و ناراحتیهای کلیوی مبتلا هستند، زمینه بیشتری برای رشد باکتریهای دهان و در نتیجه بوی بد دهان دارند. در بیماران دیابت و کلیوی، عفونتهای قارچی به سرعت رشد کرده و موجب خشکی دهان میشود و در نتیجه بوی بسیار بدی ایجاد میشود.
درمان و رفع بوی بد دهان
زمانی که علت بوی بد دهان شناخته شد، باید برای رفع و درمان آن قدم برداشت. در زیر به روشهای متفاوت درمان و رفع بوی بد دهان میپردازیم:
-زمانی که بوی بد ناشی از مصرف مواد غذایی و دخانیات باشد، این مشکل پایدار نیست و با ترک سیگار و خودداری از مصرف برخی غذاهای ایجاد کننده بوی بد، از بین میرود. در این مواقع برای کاهش بوی بد، میتوان از آدامس استفاده کرد و یا مسواک زد. استفاده از برخی گیاهان معطر از قبیل پونه و نعنا نیز میتواند موثر باشد.
-دندانهایی که پوسیده هستند و بوی بد ترشح میکنند باید ترمیم شوند؛ زیرا موجب ایجاد یک محیط مناسب برای رشد میروارگانیسمها میشوند. همچنین غذاهای مصرفی که در حفره این دندانها باقی میمانند، بوی بدی را ایجاد میکنند. برای رفع بوی بد حاصل از پوسیدگی باید به یک دندانپزشک خوب مراجعه کرد تا معاینات لازم جهت ترمیم دندان ها صورت بگیرد.
-زمانی که علت بوی بد دهان لثه باشد باید جراحیهای لازم صورت بگیرد و علت اصلی بیماری لثه مشخص شود.
-برخی نقاط دندانها دور از دسترس بوده و به سختی تمیز میشوند. یکی از این مکانها، دندانهای عقل هستند که مکان مناسبی برای رشد میکروبها و باکتریها میباشند. جراحی دندان عقل میتواند از بوی بد دهان جلوگیری کند.
رفع بوی بد دهان با استفاده از روش جراحی
با استفاده از روشهای جراحی میتوان برای همیشه از شر بوی بد دهان خلاص شد. در این شیوه التهاب لثه از بین میرود و باکتریهای نفود کرده در ناحیه ریشه دندان و استخوان، حذف میشوند. در روش جراحی، ابتدا بافت لثه از استخوان فک جدا می شود، سپس ناحیه مورد نظر با مواد ضد میکروبی شستشو داده میشود و بافت لثه به حالت اولیه بازگردانده و بخیه میشود.
رفع بوی بد دهان با روش لیزر
برای رفع بوی بد دهان با روش لیزر، جراحی، خونریزی و درد وجود ندارد. به عبارت دیگر، در این روش درمانی، جریان های عروق خونی بسته و با انسداد الیاف عصبی لثه، موجب کاهش درد در 90 درصد موارد میشود. بر خلاف روش جراحی، بیمار پس از لیزر تراپی میتواند به راحتی غذا مصرف کند و به دلیل جوش دادن بافتهای لثه توسط تابش لیزر، نیاز به بخیه از بین میرود. همچنین احتمال تشکیل بافت اضافه در لثه (اسکار) کاهش مییابد. این روش برای بیمارانی که به بوی بد دهان در قسمت حفرهای دندان دچار هستند، کاربرد دارد.
نکاتی برای مراقبت و بهداشت دهان و دندان
زبان یک مکان مناسب جهت رشد باکتریها و در نتیجه ترشح بوی بد دهان میباشد. لذا در هنگام مسواک زدن باید سطح زبان نیز به دقت شستشو داده شود.زمانی که دندانها با استفاده از پروتز ترمیم میشوند، نیازمند مراقبت بیشتری هستند. مسواک زدن دندانهای پر شده، نیاز به دقت و تکنیکهای بیشتری دارد.استفاده از خمیردندانهای حاوی فلوراید میتواند از پوسیدگیهای دندانی جلوگیری نماید.استفاده از دهانشویه و نخ دندان در کنار مسواک زدن برای حفظ بهداشت دهان و دندان ضروری میباشد.نوشیدن آب میتواند از خشکی دهان جلوگیری کند.در صورت استفاده از دندان مصنوعی، باید قبل از خواب از دهان خارج شود و درون محلول ضد عفونی کننده قرار گیرد.استفاده از میوه و سبزی و مواد غذایی کم چرب میتواند از بوی بد دهان جلوگیری نمایند.استفاده بی رویه از مواد خوشبو کننده دهان از قبیل اسپری و شویندههای مختلف به دلیل داشتن الکل، موجب خشکی دهان و در نتیجه افزایش بوی بد دهان میشوند.